Bilinguisme et biculturalisme chez les atikamekw

Authors

  • Robert Sarrasin Queen's University

Abstract

Owhe tipatcimowin witamakemakan e isparik arimwewini kiskinohamakewin atikamekw otenak ka takoki kirika ka ki tcimatakaniwon esko kakone pisimw 1992, atikamekw acitc emitikoci kiskinohamakewina neta kiskinohamatokamikok. Minawatc arimotcikatew anihe ka icinikatcikatek nicw itatcihitisowin kirika tca e ispitcikatek neta kiskinohamakewinik, e tca ici tipapatcikaterik Stephen Harris otamirowin otci nehirowiwisiwa nete Australie. E itetc wir Harris (1990), ka tipan ispitcikatek itatcihitiso irapatcitcikana mamo pimatisiwinik kirika kiskinohamato masinahikanik, acitc e soki nakataweritakoki, ekota ni ke otci soki matisimakaki nehirowisiwin itatcihitisowina. Nehirowisiskak tca ni wewerita nta kiskeritcikatew anihwe itewin. Tapwe wirata kata ki kiskiwatcikatew anihwe ka tipan ispitcikatek itatcihitiso irapatcitcikan, aric anihweriw nicw itatcihitisowiniw ka witak Harris, arimatc kata micatakaniwonipan kitci ki awocamec kanawapatcikatek tan e ici ockiparik pimatisiwin itatcihitisowin. Arimatc kata niheritcikatepan kitci sa rikiparikipan nihe nicw itatcihitisowin kirika ketcinatc otcitakotc nehirowisiskak nehiromowin nicwek kitci ititakokipan. (Atikamekw translation by Lucien Ottawa)

Cet article expose la problématique de la langue d’enseignement dans les communautés atikamekw et traite de la mise sur pied depuis septembre 1992 d’un programme bilingue atikamekw/français au primaire. On y discute de la notion de biculturalisme et de ses implications pédagogiques, en référant particulièrement à l’approche prônée par Stephen Harris pour les aborigènes australiens. Selon Harris (1990), la séparation fonctionnelle des domaines culturels dans la vie sociale et dans les programmes scolaires, assortie d’un vigoureux protectionnisme culturel, est une condition de survie des cultures autochtones. Cette proposition est analysée à la lumière du contexte amérindien. Nous en concluons que la séparation fonctionnelle est une position pratiquement défendable, mais que la notion de biculturalisme de Harris doit être élargie pour tenir compte davantage de la dimension innovatrice de toute culture vivante. Il faut dès lors accepter que le biculturalisme conduise tôt ou tard à l’émergence d’une culture hybride et, vraisembla- blement aussi dans le cas des minorités autochtones, à une langue hybride.

This article explores the question of language of instruction in Atikamekw communities and examines an elementary-level bilingual (Atikamekw/French) program begun in September 1992. I discuss the concept of biculturalism and its pedagogical implications, referring to Stephen Harris’s proposals for Australian Aboriginals. According to Harris (1990), functional separation of the cultural domains of social life and the school, along with vigorous cultural protectionism, is a condition of survival for Aboriginal cultures. I analyze this proposition in the Amerindian context and conclude that functional separation is defensible, but that Harris’s notion of biculturalism must be expanded to include the creativity inherent in any living culture. Biculturalism sooner or later produces a hybrid culture, and among Aboriginal minorities, probably also a hybrid language. 

Metrics

Metrics Loading ...

Downloads

Published

1994-06-22

How to Cite

Sarrasin, R. (1994). Bilinguisme et biculturalisme chez les atikamekw. Canadian Journal of Education Revue Canadienne De l’éducation, 19(2), 165–181. Retrieved from https://journals.sfu.ca/cje/index.php/cje-rce/article/view/2681

Issue

Section

Articles